Në një raport të botuar sot, Grupi i Shteteve kundër Korrupsionit i Këshillit të Evropës pranon përparimin e bërë nga Shqipëria në zbatimin e rekomandimeve të saj për të parandaluar korrupsionin në lidhje me parlamentarët, gjyqtarët dhe prokurorët, por gjithashtu kërkon një numër përmirësimesh dhe për të përfunduar reformat në pritje (“Council of Europe’s anti-corruption body acknowledges progress in Albania, but calls for further action”) njofotn agjencia e lajemeev “Presheva jonë” duke ju referuar raporti te fundit te (GRECO).
Në raportin e saj, GRECO arrin në përfundimin se Shqipëria deri më tani ka përmbushur plotësisht katër nga 10 rekomandimet që ka nxjerrë në raportin e saj të vlerësimit në vitin 2014. Të gjashtë rekomandimet e tjera janë zbatuar vetëm pjesërisht (shih gjithashtu versionin francez të raportit të sotëm).
GRECO e mirëpret si një hap të rëndësishëm përpara miratimit në Prill të vitit 2018 të Kodit të Sjelljes për Anëtarët e Parlamentit, duke mbuluar çështje të tilla si konfliktet e interesit; aktivitete shtesë; dhurata; dhe kufizimet pas punësimit. Konfliktet e interesit duhet të deklarohen nga deputetët kur ato lindin dhe një procedurë gjithashtu përcaktohet për të siguruar që kontaktet e deputetëve me palët e treta gjatë procesit legjislativ të raportohen, regjistrohen dhe bëhen publike.
Megjithatë, GRECO keqëson mungesën e qartësisë në lidhje me zbatimin e këtyre rregullave dhe sanksioneve në rast të shkeljes, të cilat nuk përmenden shprehimisht në tekstin e Kodit të Sjelljes dhe nënvizon nevojën për një mekanizëm zbatimi, duke përfshirë sanksionet, për të bërë kodin efektiv. Asambleja Kombëtare po planifikon të zhvillojë udhëzime për të hedhur dritë mbi rregullat e përfshira në Kodin e Etikës, por ato ende duhet të miratohen. Ndërgjegjësimi dhe trajnimi i deputetëve për këto rregulla ende janë duke u definuar.
Raporti gjithashtu pranon si një hap pozitiv që periudha e kontrolleve të deklaratave të deputetëve të mjeteve është shkurtuar dhe se ato publikohen në një faqe zyrtare.
Në lidhje me gjyqtarët, një reformë e madhe gjyqësore është në vazhdim e sipër që nga viti 2014 dhe po ashtu është një proces verifikimi për gjyqtarët me qëllim luftën kundër korrupsionit në gjyqësor. GRECO përshëndet që, si pjesë e paketës së reformës, roli i Presidentit të Republikës është kufizuar në emërimin formal të gjyqtarëve të Gjykatës së Lartë me propozimin e Këshillit të Lartë Gjyqësor, i përbërë nga një shumicë e gjyqtarëve të zgjedhur nga kolegët e tyre.
Zhvillime të tjera pozitive, sapo të përfundojë reforma, janë se funksionimi i administratës gjyqësore nuk duhet të jetë më përgjegjësi e Ministrisë së Drejtësisë, por të Këshillit të Lartë Gjyqësor; dhe se Këshilli i Lartë Gjyqësor duhet të jetë përgjegjës për vendosjen e standardeve etike dhe monitorimin e tyre.
GRECO konsideron një hap tjetër pozitiv në krijimin e Inspektorit të Lartë të Drejtësisë së Lartë si autoritet përgjegjës për trajtimin e ankesave, hetimin e shkeljeve dhe fillimin e procedimeve disiplinore kundër të gjithë gjyqtarëve, megjithëse vë në dukje se posti mbetet të mbushet. Nga ana tjetër, GRECO i vjen keq për vonesat e vazhdueshme në vlerësimet periodike të gjyqtarëve.
Përsa i përket prokurorëve, raporti shënon përparim në kuadrin ligjor për vlerësimin e tyre, i cili tani përfshin më shumë kritere lidhur me integritetin dhe standardet etike, edhe pse Këshilli i Lartë Prokurorial, i cili do të jetë përgjegjës për vlerësimin e prokurorëve, ende nuk ka të themelohet.
Së fundi GRECO u kërkon autoriteteve shqiptare të japin një përditësim të progresit në zbatimin e rekomandimeve të pazgjidhura deri më 31 mars 2019 më së largu.
