Plani i Charles Michel për të dhënë dorëheqjen herët nga posti i tij si president i Këshillit Evropian ka nisur negociatat për postet kryesore të BE-së, me ish-kryeministrin italian, Mario Draghi, i cili konsiderohet nga disa si një pretendent kryesor.
Draghi, 76 vjeç, është ish-presidenti i Bankës Qendrore Evropiane, meritor për shpëtimin e monedhës së përbashkët të bllokut dhe një opsion i mundshëm për të pasuar Michelin, thanë zyrtarët dhe diplomatët e BE-së për Financial Times.
Kandidatë të tjerë të mundshëm ka të ngjarë të dalin gjithashtu për rolin e presidentit të Këshillit Evropian, i cili përfshin kryesimin dhe përcaktimin e agjendës për samitet e liderëve të BE-së.
Është e vështirë të parashikohet sekuenca e marrëveshjeve për të plotësuar pozicionet kryesore të BE-së, të cilat varen gjithashtu nga rezultati i zgjedhjeve në mbarë BE-në, thanë njerëzit. Një burim i afërt me Draghin tha se ai nuk po kërkonte asnjë nga rolet drejtuese të bllokut.
Por spekulimet mbi perspektivat e Draghit, bazuar në rekordin, përvojën dhe staturën e tij si një nga figurat më të shquara të BE-së, nënvizojnë dëshirën në shumë kryeqytete për të finalizuar një pasardhës shumë përpara largimit të mundshëm të Michel në mes të korrikut.
“Draghi është lloji i figurës që njerëzit do ta kenë shumë të vështirë t’i thonë jo nëse ndërtohet një momentum i vërtetë pas tij,” tha Nathalie Tocci, drejtore e Istituto Affari Internazionali me qendër në Romë, një institut kërkimi. “Por nuk është e qartë se të tjerët janë të gatshëm ta vënë atë në lëvizje.”
“Ai nuk ka gjasa të thotë jo nëse i kërkohet seriozisht, por ai gjithashtu nuk do ta bëjë këtë”, tha Tocci.
Urgjenca rreth gjetjes së një pasuesi të Michel – i cili do të kandidojë si eurodeputet – është nxitur pjesërisht nga rregullat e BE-së, që do të lejonin udhëheqësin e shquar euroskeptik të Hungarisë, Viktor Orbán, të marrë postin, nëse asnjë kandidat nuk merr dakordësinë deri në kohën kur presidenti i Këshillit Evropian të sprapset.
Hungaria do të mbajë Presidencën e radhës gjashtëmujore të BE-së që nga 1 korriku. Anëtarët e sapozgjedhur të Parlamentit Evropian duhet të marrin detyrën deri në mes të korrikut, data më e fundit që Michel mund të mbetet president.
Por udhëheqësit e BE-së kanë gjithashtu opsionin e instalimit të një kandidati të përkohshëm për të përjashtuar Orbanin. Draghi, megjithatë, nuk ka gjasa ta pranojë këtë rol në një bazë të përkohshme, tha një zyrtar.
Draghi u tërhoq nga jeta publike në vitin 2022 pasi koha e tij si kryeministër italian u ndërpre nga zgjedhjet e parakohshme. Por ai mori një rol këshillues të BE-së vitin e kaluar kur presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen i kërkoi të shkruante një raport mbi konkurrencën e lëkundur të bllokut.
Ish-udhëheqësi italian do të informojë anëtarët e komisionit mbi punën fillestare për atë raport të premten në Bruksel. Ai pritet të publikohet pas zgjedhjeve të BE-së.
Emra të tjerë që po qarkullojnë për postin e Këshillit Evropian përfshijnë kryeministrat aktualë, si Pedro Sánchez i Spanjës dhe danezja Mette Frederiksen.
Ndryshe nga Draghi, të dy liderët janë të lidhur me partitë e mëdha politike evropiane, një faktor i rëndësishëm në emërimet në BE. Mungesa e përkatësisë partiake të Draghit “do ta pengojë atë”, tha një diplomat i BE-së.
Ndërsa qeveria në Romë mund të mbështesë kandidaturën e tij, vendet anëtare në Evropën Qendrore dhe Lindore janë ankuar prej kohësh se vendet e larta të punës u jepen shumë shpesh evropianëve perëndimorë.
Ndërsa rezymeja e gjerë e Draghit do t’i jepte atij një prani të fortë në tryezën e samitit, pikëpamjet e tij të drejtpërdrejta mbi politikat, duke përfshirë integrimin fiskal, mund të nervozojnë vende si Gjermania, të cilat tradicionalisht kanë pikëpamje të kundërta.
“Ai është shumë politik,” tha një zyrtar i BE-së i informuar mbi diskutimet. “Bilanci [rreth tryezës së samitit] nuk është i duhuri.”