Preshevë, 23 shtator -“Kurdistani dhe Katalonia po votojnë për pavarësinë. Mirësevini në moshën e shkëputjes” (“Kurdistan and Catalonia are voting on independence. Welcome to the age of secession“) eshte ky titulli shkrimit te gazetes prestzigjioze amerikane Washington Post, duke bere fjale per zhvillimet me te reja ne Spanje, pretendimeve te mundshme per shkeputjen e Katalonias dhe nje shteti te ri te Kuridistanit ne Irak, transmeton agjencia e lajmeve “Presheva Jonë”.
Një lëvizje separatiste mund të marrë dy qasje për arritjen e pavarësisë. E para është për të synuar qeverinë e tyre qendrore, pengesa kryesore për çdo lëvizje për arritjen e pavarësisë. Nëse qeveria lejon pavarësinë, siç bëri Serbia për Malin e Zi në 2006, atëherë siguria pothuajse sigurisht është rruga drejt shtetësisë sovrane.
Qasja e dytë është në thelb një fund-drejtuar. Këtu, lëvizja shkon rreth qeverisë qendrore për të sjellë bashkësinë ndërkombëtare në lojë. Ashtu si në Sudanin e Jugut, bashkësia ndërkombëtare mund të ushtrojë presion ndaj qeverisë qendrore për të lejuar pavarësinë, apo si në Kosovë, ajo mund ta anashkalojë qeverinë qendrore në tërësi për të njohur rajonin e shkëputur. Shumica e lëvizjeve shkëputëse përdorin të dy qasjet.
Strategjia e shkëputjes
Kurdët dhe katalanasit po ndjekin të njëjtën strategji të përgjithshme të shkëputjes. Strategjikisht, të gjitha lëvizjet shkëputëse janë të njëjta: ata duhet të bëjnë një ndryshim duke i detyruar të tjerët t’i njohin si shtete të pavarura. Për ta bërë këtë, ata angazhohen në “detyrim,” duke marrë një aktor për të bërë diçka që ata nuk do të bënin ndryshe. Këto taktika ndryshojnë, nga vendosja e dhunës në rezistencën civile ndaj konkurrencës zgjedhore. E parë nga një këndvështrim i gjerë, Katalonia dhe Iraku Kurdistan nuk janë unike. Ata po përdorin të njëjtin libër strategjik dhe përdorin të njëjtat taktika si lëvizjet e tjera të llojit të tyre.
