Preshevë, 5 shkrut -Viteve të fundit medikat e tona dhe botropre brendshme kane skruar e komentuar me plot idmiacikone se administrata e re amerikane e presidneti te ri Donald Trump do të ketë një ndikim të madh në ngjarjet ner ballkan, sidomos ne Kosovë, shkruan agjencia e lajemeve “Presheva Jonë”
Rusia ka mohuar pretendimet se ata do të njohin Kosovën në këmbim të njohjes së Krimesë, por ardhja e Donald Trump në krye të Shteteve të Bashkuara, kumar me fatin e Kosovës dhe Serbisë nuk pushoojne se spekluimet karshi zhvillimeve ne rajon..
Revista e njohur britanike “Foreign Policy”, ka publikuar disa analiza lidhur me këta tema, duek filluzar me arrestuimin dhe izolimin e Ram,ush Hradinajt ne Francë nga Serbia
“Krimet e luftës, Muret dhe trena – një konflikt të ri qe po nis mes Kosovës dhe Serbisë” (“War Crimes, Walls and Trains – A New Conflict between Kosovo and Serbia?”) është ky titulli i evsites prestigjioze britanike “Foreign Policy” e cila merret me kerksat serbe për arrestimine ish-kyrtemnsitrit kosovar Ramush Haradinaj si dhe zhvillimet e fundit ne Kosove nga marrëveshje e 19 prillit te vitit 2013 mes Dacic-Thacit, nga telekomit serb (kodi i ri i Tahirit dhe Gjuriqit) ne Kosovë deri tek muri ne Mitrovicë, transmeton agjencia e lajmeve “Presheva Jonë”
Sipas “Foreign Policy” INTERPOL është kthyer kështu në një arenë, ku Serbia dhe Kosova shkëmbejnë akuza të ndërsjella të ushtrimit të paligjshëm të juridiksionit territorial, dhe ndjekja penale e krimeve të luftës është kthyer në një armë politike.
Ne fillim te ketij shkrimi dedikuar Kosoves Në fillim të janarit 2017, Ramush Haradinaj, ish-kryeministri i Kosovës dhe komandant i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës (UÇK-së), u arrestua nga autoritetet franceze. Arrestimi është bërë në bazë të një njoftimi të kërkuar nga Serbia në vitin 2004. Gjykata e Qarkut në Beograd akuzon Haradinajn për krime lufte thuhet se janë kryer në Kosovë gjatë konfliktit të vitit 1999.,,” shkruan në vazhdim “Foreign Policy”
Kjo nuk është hera e parë që një anëtar i lartë politikan i Kosovës dhe ish-UÇK-së është arrestuar në bazë të një njoftimi në kërkim ndërkombëtar të lëshuar nga Serbia ka sjhkruar “Foreign Policy” duke shtuar se “Haradinaj u arrestua tashmë në vitin 2015 në Slloveni, por autoritetet e liruan atë menjëherë si ata akorduar atij imunitet diplomatik. Ish-kryeministri dhe komandanti i UÇK-së Agim Çeku, si dhe figura të tjera të lartë të UÇK-së, u arrestuan disa herë dhe u lirua. Pas arrestimit të fundit të Haradinajt, Serbisë kryeministri Vucic menjëherë njoftoi se Serbia do të kërkojë ekstradimin e tij në Serbi.”
Haradinaj është provuar tashmë nga Gjykata Penale Ndërkombëtare për ish Jugosllavinë (ICTY) dhe ai u lirua. Serbia pretendon se ka prova të reja për krimet e luftës të kryera nga Haradinaj, për të cilat ai duhet të gjykohen në Serbi. Francezët zemëruar serbët, kur një gjykatë franceze liruar Haradinajn me kusht në pritje të një vendimi përfundimtar për ekstradimin e tij.
Shumica e vendeve evropiane e konsiderojnë kërkim ndërkombëtar njoftimeve të lëshuara nga Serbia kundër ish-anëtarëve të UÇK-së për krime të luftës të kryera në Kosovë, si të motivuara politikisht dhe të refuzojë zbatimin e tyre. Kombet e Bashkuara, të cilat ende drejton Misionin e Administratës së Përkohshme të Kombeve të Bashkuara në Kosovë (UNMIK), paraqitur disa protesta kundër Serbisë ndërkombëtar kërkuar njoftime për krimet e luftës të kryera nga kosovarët në Kosovë. Kombet e Bashkuara thotë se në bazë të rezolutës së Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara 1244 (1999), e cila krijoi UNMIK-ut, juridiksioni i Serbisë mbi Kosovën është pezulluar.
Qeveria e Kosovës, e cila shpalli pavarësinë në vitin 2008, pretendon të ketë juridiksion sovran mbi Kosovën dhe ka kërkuar nga UNMIK-u në disa raste për të protestuar kundër pretendimeve të Serbisë për të ushtruar juridiksion mbi Kosovën. Kosova nuk është anëtare e INTERPOL dhe komunikon me INTERPOL vetëm përmes UNMIK-ut, e cila ka një marrëveshje formale në vend që autorizon UNMIK-un si një pikë kontakti për INTERPOL në lidhje me Kosovën.
Pavarësisht këtyre protestave, Serbia vazhdon të pohojnë juridiksion mbi Kosovën duke dënuar krimet e luftës të kryera në Kosovë si ajo kundërshton pavarësinë e Kosovës dhe e konsideron atë të jetë pjesë e territorit të Serbisë.
Deri më tani, nuk është një politikan i vetëm i rangut të lartë në Kosovë është ekstraduar në Serbi për krime lufte, dhe Serbia me siguri e ka kuptuar se nuk ka gjasa që ai do të jetë në gjendje për të marrë të ish-komandantëve të UÇK-së, tani politikanë të rangut të lartë të Kosovës, të provoni ato para gjykatave serbe. Megjithatë, është e turpshme për politikanët e Kosovës të arrestuar për krime lufte sa herë që udhëtojnë jashtë vendit, si dhe mundësinë e arrestimin dhe ekstradimin e mundshëm në Serbi varet si një shpatë Damocles mbi to. Kjo është edhe stigma e duke u quajtur ndërkombëtarisht si kriminel lufte i cili bën të tilla arreston një çështje politike.
Kjo nuk do të duket një çështje e madhe, si incidente të tilla kanë ndodhur në të kaluarën, pa shkaktuar probleme shumë politik, nëse marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë nuk kanë përkeqësuar më tej në muajt e fundit.
Shpallja e pavarësisë në vitin 2008 në Kosovë ishte i mbushur me tensione, si Serbia refuzon të njohë pavarësinë e Kosovës. Popullsia kryesisht serbe të katër komunave veriore, duke përfshirë edhe pjesën veriore të qytetit të ndarë etnikisht të Mitrovicës, ka refuzuar të pranojë sundimin e Kosovës dhe, me ndihmën e Serbisë, ruajtur sigurinë paralele dhe strukturat administrative. Një përpjekje nga Qeveria e Kosovës në vitin 2011 për të shtrijë autoritetin e saj në pjesën veriore të Kosovës ka rezultuar në një konfrontim të armatosur në mes të Policisë së Kosovës dhe strukturave paralele serbe të sigurisë.
Në mënyrë që të integrohen gradualisht serbët lokalë në strukturat zyrtare të Kosovës dhe për të shpërbërë strukturat paralele serbe ekzistuese, Bashkimi Evropian (BE) inicioi dhe lehtësoi një dialog teknik e cila rezultoi në vitin 2013 në një marrëveshje mbi parimet për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë . Marrëveshjet e shumta të mëvonshme ndjekur, si në menaxhimin e kufijve, telekomunikacionit, njohjen e diplomave, etj
Në dritën e bisedimeve në vazhdim në nivel teknik, të dyja palët akuzojnë njëra-tjetrën për pengim dhe moszbatimit të arrëveshjeve.
Në dritën e bisedimeve në vazhdim në nivel teknik, të dyja palët akuzojnë njëra-tjetrën për pengim dhe moszbatimit të marrëveshjeve. Shumica e marrëveshjeve të vërtetë mungon zbatimi, i cili kthen ato në mënyrë efektive në shkronja të vdekur. Kosova konsideron se ajo është dhënë me shumë, të tilla si me krijimin e asociacionit të komunave serbe, i cili ngre frikën e zhvilluar në një strukturë si ajo e Republika Srpska në Bosnje dhe Herzegovinë (BiH). Republika Srpska është një nga dy subjekteve politike, që përbëjnë BiH, dhe haptazi mbështet për shkëputje nga BeH dhe anëtarësimit me Serbinë. politikat e saj obstruktive janë perceptuar nga kroatët dhe myslimanët, kolektivisht njësinë tjetër që përbën BiH, si burim kryesor i jostabilitetit dhe qeverisë jofunksional BiH-së.
Arrestimi i Haradinajt në Francë duhet të shihet në këtë kontekst. Ndërsa ai është parë nga serbët si kriminel lufte, për shqiptarët e Kosovës është hero i luftës. Ai fitoi shumë simpati, brenda dhe jashtë vendit, kur, si kryeministër, ai e la postin e tij dhe u dorëzua vullnetarisht në Gjykatën Ndërkombëtare Penale për ish-Jugosllavinë (ICTY), i cili përfundimisht liruar atë. Ai ka një bazë të fortë politike në Kosovën perëndimore dhe është një nga udhëheqësit kryesorë të opozitës që e bën atë një faktor i rëndësishëm politik i cili duhet të merret seriozisht. Një ekstradimi i mundshëm i Haradinajt në Serbi do shumë të ngjarë të ketë implikime për gjendjen e sigurisë në Kosovë.
Menjëherë pas arrestimit të Haradinajt, presidenti Nikoliç i Serbisë deklaroi se ai do të vijë në Kosovë me rastin e kremtimit të Krishtlindjeve ortodokse. Kjo është parë nga qeveria e Kosovës si një provokim të drejtpërdrejtë, dhe ajo pranoi leje për Nikolic për të hyrë në Kosovë.
Rritja më e fundit e tensioneve ka qenë me 14 janar, kur një tren u largua nga Beogradi për Kosovën. Çfarë duhet të shikoni normale dhe një shenjë e lëvizjes së lirë, në kontekstin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, ishte pothuajse një shkak i luftës. Treni i sponsorizuar Russian shfaqur parulla të tilla si “Kosova është Serbi” dhe është zbukuruar me motive fetare dhe serbe nacionaliste, një provokim i qartë për shqiptarët. Forcat policore speciale të Kosovës u dërguan menjëherë në veri, dhe qeveria e Kosovës urdhëroi që treni të parandalohen të hyjnë në Kosovë.
Dhe treni të vërtetë u kthye pa hyrë në Kosovë, duke e lënë Kosovën dhe politikanët serbë për të u shtyer me njëri-tjetrin se kush kishte urdhëruar në fakt kthimin e trenit. reagimi publik Kryeministrit serb Aleksander Vuçiç ishte se Kosova është duke provokuar një konflikt me përmasa të gjera dhe po përgatitej lojë me luftë për disa kohë. Presidenti Nikoliç i Serbisë ka folur publikisht për dërgimin e ushtrisë në Kosovë dhe së shpejti mediat ishin plot me prognozën e një konflikti të ri në mes të Kosovës dhe Serbisë.
Akuzat e ndërsjella dhe provokimet janë tashmë në rendin e ditës dhe ka të ngjarë të shkallëzohet në një atmosferë të rritur mosbesimin dhe tensionet në mes të Kosovës dhe Serbisë. Përpjekjet e BE-së për normalizimin e marrëdhënieve me anë të një dialogu teknik kanë dështuar në masë të madhe. Reagimi i vakët i BE-së në ndërtimin e murit dhe incidentit trenit nuk kontribuojnë në rritjen e kredibilitetit dhe besueshmërisë së BE-së, si lehtësues i dialogut i cili ka humbur kuptim të serbëve dhe shqiptarëve.
Nëse përshkallëzim është që të parandalohet, formati i bisedimeve mes Kosovës dhe Serbisë duhet të ndryshojë. Një dialog teknik, i cili përpiqet për të shmangur çështjet e ndjeshme politike, duke përfshirë edhe çështjen kryesore të shtetësisë së Kosovës, nuk ka kuptim të mëtejshëm.
