terrezzSot në EDICIONIN IV të Takimeve Tradicionale të Krijuesve nga Mërgata dhe Diaspora,  u be promovimi i dhjetë librave nga mergata. Të organizuar nga Lidhja e krijuesve shqiptar  në Oksidant.Ky ishte libri i parë qe u promovue në prag të Shejtrimit të Nanës Tereze.  Duke lugjëruar për disa vepra nga autorët tanë që jetojnë e krijojnë jashtë, publicisti,  shkrimtari i mirë njohur Prend Buzhala referoi për :  1. Romanin "1803" të Besim Xhelilit (nga Tetova) që jeton në Austri dhe  2. Librin publicistik "Shoqata Humanitare Bamirëse NËNA TEREZE. Dega në Qytetin e  Vjetër në Prishtinë" të Halit Elshanit i cili jeton dhe vepron në Mbreterin e Belgjikës.

Lidhur më ligjeratën e tij shkepusim nga libri recenzionin rreaspektivisht siq shkruën ai     “Ne vend të recenzionit”, më titull:     BAMIRËSIA QË SHËNOI FAQE HISTORIE E NDERI     (Në vend të recensionit)     Ka thellësinë e vet njerëzore (e, në daç, edhe hyjnore), koncepti i bamirësisë, humanizmit,     apo i DASHURISË NË VEPËR, si e përkufizonte misionin e saj Nëna Tereze. Këto vlera     të trashëguara nga familja shqiptare dhe nga civilizimi europerëndimor e shqiptar: për t'iu     gjendur Tjetrit NË NEVOJË, në ngushtica ekzistenciale e jetësore), merr domethënie të     veçantë te vëllimi "SHOQATA HUMANITARE BAMIRËSE NËNA TEREZE, DEGA-     QYTETI VJETER NË PRISHTINË" i autorit Halit Elshanit.     1. Dora që gjendet në situata të zgripit ekzistencial     Nuk është e rastit, prandaj , pse ai librin e nis me evokimin e situatave të më të skajshme     ekzistenciale që mund të gjendet jo thjesht vetëm një njeri, por një komb i tërë a kombe të     tëra: sikundër janë situatat e holokaustit, apo situatat e rënda e të skajshme të jetës sociale.     Mu në aso gjendje, kur ti nuk e ke askënd pranë, kur edhe fija e fundit e shpresës digjet për     t'u përkujdesur dikush për ty, mu në ato situata të zgripit social, gjendet Dora që     përkujdeset… Vjen ajo DORË me emrin e Nënës Tereze, për të ofruar kujdes, mirësi,     zemërbardhësi, ofron përkujdesje, trajtim njerëzor, butësi engjëllore, solidarësi që shkon     përtej një situate të çastit… për të mos e lejuar njeriun të gremiset përfundimisht.     Kjo dorë është e kombit liridashës, që e lartëson, me vetëflijimet nacionale e me     solidarësinë e pamatshme, emrin e Nënës Tereze.

Duke evokuar të kaluarën e gjenocideve kundër hebrenjve, po edhe gjenocidet sllave     kundër shqioatrëve që i hesht historia, autori shënon:

“Është populli liridashës shqiptar, si i vetmi në botë qe i mbrojti çifutët nga nazistët, duke     sakrifikue vehtën edhe pse edhe vet ishin nënë robrinë gjermane. Kujt i ka shkue ndermend   qe pikrisht helmi qe helmonte nxanësit tanë kishte origjinën nga qifutët përkatesisht shteti i  tyre ? Është gjallë mjeku belg qe ka konstatue dhe i ka hjek dilemat për këtë çeshtje. Ai  jeton në Belgjikë dhe pothuejse as kush si ka renë ndermend edhe pse ai u suspendue dhe  iu desht të largohët nga fakulteti i Mjekësis në Bruksel. Është gjallë flamanja qe e kishte  pruar mostrën nga Kosova për ta konstatue përardhjën e atij helmi. Ky konstatim ishte se »  vertët është helm dhe ka përiardhjën nga Zvicra » ?!.Është shëmbull unikal ai i popullit  tonë, qe gjithmonë ka berë luftra vetmbrojtse çlirimtare për trojët e veta etnike, pa sulmue e  roberue as kënd. Kjo e dallon popullin shqiptar prej të tjerëve. Konformë kësaj Nëna  Tereze kishte deklarue:“Vorfnia për né asht Liri, nuk asht turp as ndëshkim”  Dhe dëshmitë janë të dorës së parë. Është dëshmia për ne, dëshmia për Qytetin e Vjetër të  Prishtinës, që hidhet edhe në një front të rezistencës, në atë të humanizmit social e  kombëtar. Janë shtatë kapituj, të sistemuar në 64 njësi tematike, që ia japin fizionominë e  dukur dokumentare këtij vëllimi. Profesoresha Prof. Nedime Dauti Belegu, që gjendet në  ekipin këshillues të librit, shënon dhe dëshmon:  “Shoqata Bamirëse Humanitare “Nëna Tereze” -Dega Qyteti i Vjetër në Prishtinë u  themelua në në vitin 1990 në kohen kur 150.000 punëtorë u larguan dhunshëm nga vendet  e tyre të punes dhe kështu 150.000 familje mbetën pa burim ekzistence kur gjithçka varej  edhe nga një copë buke. Ne ato kushte e rrethana të renda ne arritëm që me shumë sakrifica  dhe rreziqe të mëdha të organizohemi dhe te themelojmë Shoqaten Nena Tereze me qëllim  te grumbullimit te ndihmave Humanitare dhe ato t’u shpërndaheshin familjeve skamnore.  Qëllimin tone e realizuam dhe ky ishte një sukses i madh me vet faktin qe nën kushte të  jashtëzakonshme dhe duke iu shmangur forcave të mëdha policore, duke punuar deri n’orët  e vona të natës, arritëm dhe themeluam në kuadër të Qendrës Dega Qyteti i vjetër i  Shoqatës Nëna Tereze me qëllim  te grumbullimit te ndihmave Humanitare dhe ato t’u shpërndaheshin familjeve skamnore.  Qëllimin tone e realizuam dhe ky ishte një sukses i madh me vet faktin qe nën kushte të  jashtëzakonshme dhe duke iu shmangur forcave të mëdha policore, duke punuar deri n’orët  e vona të natës, arritëm dhe themeluam në kuadër të Qendrës Dega Qyteti i vjetër i  Shoqatës Nëna Tereze. Të gjitha këto aktivitete i kemi bërë në baza humanitare, duke  E pra, janë ajo lagje e madhe veprimtarësh, që organizohen dhe trokasin nëpër familjet  shqiptare. Halit Elshani ishte sekretar i kësaj dege të shoqatës. Dhe, tash, pas disa  dekadash, ai e vulos këtë veprimtari me një formë tjetër, me atë të dëshmisë nëpërmes një  Me të drejtë autori spikat vlerat universale të humanizmit dhe bamirësisë tereziane: pa  dallime racore, nacionale apo fetare. Këtu qëndron madhështia e kësaj Nëne dhe  Kapitulli i dytë shpall dëshminë si të vërtetën supreme jo vetëm të këtij libri, por të vetë  kohëve që i kaluam. Përgjatë tërë vëllimit autori jep paraqitje paralele, në formë  digresionesh, nga historia jonë nën sundimin sllav, si dhe biografi veprimtarësh, e që janë  Përpos emrave të shumtë të kësaj lagjeje humanistësh të shoqatës, vijnë dhe emra të shquar  të proveniencës intelektuale e politike të kohës, që iu gjendën pranë njëri-tjetrit, sikundër  është emri i Xhyltekin Shehut, Lekë Sokolit, avokatir Frenklin Sejdaj, Zef Ndue Shala,  Sabri Llalloshi, Shaban Behlul Svirca, Prof.dr. Shefki Sejdiu, Agim Tahiri, Motra Drita  Sadrijaj, Petrit Dushi, Fetah Jagxhiu, Nedime Belegu-Dauti, Idriz Daka, Shyqeri Krasniqi,  Shaban Sadri Gjeladini, etj. Do theksuar se tradita e bamirësisë vazhdon edhe pas luftës,  sikundër janë Karitasi i Republikës së Kosovës, Hendikosi, me udheheqesi Halit Ferizi,  Shoqata për mbrojtjen e grave ne krye me z.Sevdie Ahmeti, Shoqata për mbrojtjen e  fëmijëve, në krye më dr.Vlora Brovina, Merahmeti i boshnjakëve në krye më Hilmo  Autori jep dëshmi të tjera nëpërmes dokumenteve të kohës, sikundër janë vendimet e  ndryshme, fjalimet e rastit, biografit, intervista, statutet, rregulloret, format e organizimit e  të anëtarësisë, dosje nga arkivat e shoqatës, pastaj shkrime për kuvendet themeluese,  kryesitë, letra, fotografi, mirënjohje, deri te .LISTA E DEKORIMEVE Me MIRËNJOHJE  dhe një tjetër me FJALË TË URTA TË NËNËS TEREZE.  3. Qasjet paralele, dokumentacion i gjithanshëm  Vepra shpalos dhe kronika e ngjarje të tjera që lidhen qoftë me emrin e Nënës Tereze, apo  me veprimtari të ndryshme që i kushtohen asaj. Të tilla janë shkrimet tjera, me të cilat  vepra pasurohet edhe me tematikë kulturore (poetike, muzikore, shoqërore etj).  Ndërkaq, autori nuk lë pa përmendur dhe problemet që i kishte brenda saj shoqata. Shtrija e  kësaj dege, më së miri shihet edhe nëpërmes formimit të nëndegëve që nga lagjet e njohura  të qytetit të Prishtinës e deri në zonat e thella të fshatrave përreth.  Me interes janë dhe dëshmitë që jepen për “Gjenezën e themelimit dhe veprimtarisë së  ordinancës specialistike «Nëna Tereze» në Prishtinë.” E më vonë edhe për SHTËPINË  SHKOLLË: PARA UNIVERZITARE, UNIVERZITARE DHE HUMANITARE. . Në  kapitullin e tretë paraqitet “FORMIMI I DEGËVE DHE NËNËDEGËVE , si NJË RREZE  SHPRESE PËR MBIJETESË”  Meqë vetë Halit Elshani ka jetuar dhe vepruar në Belgjikë në dobi të çështjes shqiptare të  Kosovës, nuk janë të pakta dhe shkrimet, kronikat e shpalosjet tjera nga ai ambient e që  jepen si dëshmi personale të kronikës së kohës. Kësisoj, kah fundi i librit vjen një shkrim  me titullin TAKIMI MË GONXHE BOJAXHIUN ALIAS NANË TEREZËN NË  MBRETERINË E BELGJIKËS e ku takohen me Nënën Tereze Pater Ambrozi, Ded  Mjeku, Heroi Enver Hadri dhe Riza Budakova. “Dy prej tyre janë gjall e dy kanë vdekë!  At Ambrozi-Martinaj meshtar në një intervistë për RTSH theksoj: Njëmijë herë kam qenë  në rrezik, duke flijue -marr plagë në trup dhe shpirt“  Në fund autori jep dhe BIBLIOGRAFINË KRONOLOGJIKE të PUNIMEVE të tij, të  publikuara në media.

4. Emri i mirë i veprimtarit shqiptar  Do theksuar se ky vëllim ka vlera të rëndësishme dokumentare. Risi e këtij vëllimi dalin  spikatjet e trajtimeve paralele, që duan ta japin sa më të plotë fizionominë e kohës, jo  vetëm në lëvizjen e madhe të bamirësisë, por edhe në atë të zhvillimeve të tjera që  ndërlidhen me ngjarje të rëndësishme, personalitete që kanë lënë gjurmë; nga njëra anë, si  dhe të digresioneve historike, situatave të ethshme ekzistenciale e historike, në të cilat  është gjendur populli ynë. Por gjithnjë, në këso situatash, ka dalë në sipërfaqe emri i mirë i  veprimtarit shqiptar, për t’i dhënë mundin, dijen e sakrificën kohës dhe lirisë së Kosovës.  Edhe bamirësia e i ka protagonistët e vet që lanë gjurmë në rrjedhat e kohës e historisë.  Duke e falenderuar autori Halit Elshani  në rrjetin social shkruën:  Flm i madhi Prend Buzhala. Mburrem me ju jo vetem une qe ju njof por i gjirh shqiptqria.  Flm per vlersimin qe i dhat librit tim Shoqata Bamirese Humanitare Nena Tereze- Dega  Qyteti i vketer. Me vjen keq qe organizatori nuk e renditi nder te parat nga se i bente nder  jo vetem ketyre promoviomeve por edhe se ishte libra e pare ne prag te shejtrimit te Nenes  Tereze qe perurohej në Amfiteastrin e madh të Bibliotëkës kombetare në Prishtinë. Ne  vend qe te nis ky perurim me Nanen Tereze qe fatkeqesisht e kishin rradhitë ne fund, pra e  nenta me rradhe.  Ismajl Elshani

SHPËRNDAJE