nikidriz

Babai i Shen Terezes Nikollë Bojaxhiu i cili mori vesh ne Presheve se ishte helmuar ne Boegrad,  ishte bashkeluftetar i Idriz Seferi, Hasan Kadriut-Leshit, Bajramu Currit dhe Hasan Prishtines

 

Preshevë, 5 shator  -Nikollë Bojaxhiu (c 1874 -.. C 1919) ishte një biznesmen shqiptar, mirëbërësi, politikan dhe babai i katolike romake murgeshë Nënë Terezës. Kompania e tij e ndërtuar teatrin e parë e Üsküb (tani Shkup) dhe ka marrë pjesë në zhvillimin e linjës hekurudhore që lidhte Kosovën me Shkup – një projekt të cilin ai personalisht financuar.

 

Nikollë Bojaxhiu ishte bashkeluftetar i Idriz Seferi, Hasan Kadriut-Leshit, Bajramu Currit dhe Hasan Prishtines

 

Një aktivist aktiv të drejtave të shqiptarëve, ai ishte gjithashtu i vetmi katolik për t’u zgjedhur në këshillin e qytetit të Shkupit. Bojaxhiu vdiq në vitin 1919 në rrethana të panjohura, të cilat çuan në raportet që i atribuohet vdekjen e tij të helmimit nga agjentët serbë. Fëmijët e tij përfshinin Lazar, dhe Agnes Bojaxhiu (Nene Tereza).

Ajo që tashme është se Nikollë Bojaxhiu ishte një shqiptare i Kosvës (kupto “Vilajeti i Kosoves qe kapte ateboite deri ne Shkup. Madje, në ditën e shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, më 28 nëntor 1912, ai kishte mbajte një takim me shumë emra të shquar të kombit, përfshirë ketu Idriz Seferin nga Karadaku i Preshevës, pastaj me  Bajram Currin dhe Hasan Prishtinën, shkruan  agjencia e lajmeve “Presheva Jonë”. Do kujtuar se Idris Sferi vdic i cili vdic tetë vite pas Nikolle Bojaxhiut, me  25 mars te vititi 1927.

Nikollë Bojaxhiu vdes i ri, në moshën 45-vjeçare (më 1919). Dyshohet se ishte helmuar nga agjentët serbë, meqë në trojet e okupuara luftonte për të drejtat e popullit të tij.

 

Në ditën e Deklaratës shqiptare të Pavarësisë (28 Nëntor, 1912), ai organizoi një takim që u ndoq nga Bajram Curri, Hasan Prishtina, Idriz Seferi, Hasan Kadriu- Leshi e te tjerë. Pas përfshirjes së rajonit në Serbi, Bojaxhiu u bashkua me të drejta të ndryshme shqiptare organizatave politike. Ai vdiq në vitin 1919, disa orë pasi ai u kthye nga një mbledhje politike në Beograd.

Si cdo patriot edhe Nikolle Bojaxhiu sa here shkonte ne Beograd apo ne të kthyer nuk e lente pa lakuar ne Preshevë. Herën e fundit keshtu beri, ai  u ndal Presheve, per të pire nje kaf me rrugen me kallderme dhe per te diskutuar për ceshtje madhore kombëtar. Ne 2 gushtin e  vitit 1919, Nikolla duke u kthyer nga Beogradi, në Preshevë ka mesuar se kishte dhimbje, dhe se nuk ishtz ndier mire rruges. Me vone eshte mesuar se ai ishte helmuar i cili pas disa oresh edhe vdes rruges per ne Shkup, meson agjencia  e lajmeve “Presheva jonë” nga burimet dhe kontaktet me hositorian dhe te moshar nga Lugina.

 

Kete ja kishte thenë edhe vete Skender Kadriu-Presheva gazetarit te “Presheva Jonë” duke ju referuar fjaleve te babait te tij plakut te menqur nga Kosova Lindore (Hasan Kadriu-Leshi, arsyeja e kësaj nofke ishte se ai mbante mjekër të madhe). Kurse i biri i tij Skender (Plaku) Presheva  ishte kryetar i pare i Kercoves dhe Presheves ne vitet 70-ta. Ndryshe,  nipat e Hasan Kadriu-Leshit, jane sot gjallë Skyfteri dhe Hasan Kadriu-Presheva patriot i shquar dhe manexher ipare shiptare i  FIFA-s dhe UEFA, ky i fundit vdiq në moshën 39 vjeçare nga një atentat të përgatitur në Bullgari në një udhëtim zyrtar para 14 vitesh (18 shkurt).

I lindur në Prizren në Kosovë në vitin 1874, Bojaxhiu u transferua në Shkup në vilajetin e Kosovës (sot FYROM), pas 1900, ku ai së pari ka punuar si farmacist dhe më vonë u bë një partner në një ndërmarrje ndërtimi. Ai ishte një poliglot. si dhe shqip ai gjithashtu foli frëngjisht, italisht, maqedonas, serbo-kroate dhe turke. Në fillim të viteve 1900, ai u martua me Dranafile Bernai me të cilën kishte tre fëmijë: Aga (1905), Lazar (1908) dhe Agnes (1910), me këtë të fundit për t’u bërë më vonë i njohur më mirë si Nënë Tereza. Kompania Nikollë Bojaxhiu e ndërtuar teatrin e parë e qytetit dhe një pjesë e linjës hekurudhore që lidhte Shkupin me rajonin e Kosovës. Ai ishte gjithashtu pronar i një kompanie ushqimore me shumicë dhe vetëm anëtar Katolike Romake i këshillit të qytetit të Shkupit.

Ai vdiq në vitin 1919, disa orë pasi ai u kthye nga një mbledhje politike në Beograd.. Disa biografë kanë atribuar vdekjen e tij të helmimit nga agjentët serbë.  Djali i tij Lazar konsideruar teorinë e helmimit të jetë e sigurt, ndërsa vajza e tij Agnes përshkroi atë si pakonfirmuar.

Procesi i tij funeral morën pjesë një numër i madh i njerëzve dhe përfaqësues të të gjitha komuniteteve fetare. Si një shenjë respekti, atë ditë të gjithë fëmijët e shkollave u është dhënë shami përkushtuese dhe bizhuterive ‘dyqanet mbetën të mbyllura. Pas vdekjes së tij, partneri i tij përvetësuar tërësinë e kompanive të tyre pasurive dhe të lënë asgjë e veja e tij dhe pasardhësve.

SHPËRNDAJE